Hệ thống giáo dục Canada được bảo trợ và cung cấp tài chính bởi ba cấp chính quyền liên bang, tiểu bang và địa phương. Giáo dục cơ bản của Canada được chia ra làm ba phần, bắt đầu từ giáo dục tiểu học, trung học cơ sở và phổ thông trung học. Độ tuổi bắt buộc đi học tại Canada từ 5 tuổi đến 16 tuổi, tuy nhiên đối với 3 tỉnh Manitoba, Ontario và New Brunswick thì độ tuổi được nâng lên là 18. Kỳ học tại Canada thường bắt đầu vào tháng 9 và kết thúc vào tháng 6.
Điều đặc biệt trong hệ thống giáo dục Canada đến từ tiểu bang Quebec: giáo dục bắt đầu từ 5 tuổi (kindergarden/maternelle), cấp tiểu học (elementary school/école primaire) từ lớp 1 đến lớp 6: chia thành “Cycle I” (premier cycle) cho lớp 1-2, “Cycle II” (deuxième cycle) cho lớp 3-4 và “Cycle III” (troisième cycle) cho lớp 5-6. Trẻ em bắt buộc phải đi học từ lớp 1 (6 tuổi). Cấp trung học (secondary school/école secondaire) gồm 5 năm, được gọi là Secondary I-V (gọi tắt là Sec I-V), từ lớp 7 đến lớp 11 (từ 12 đến 17 tuổi), được chia làm 2 “Cycles” tương ứng với junior high school (lớp 7-8) và senior high school (lớp 9-11). Học sinh trung học hoàn thành Secondary V (lớp 11) sẽ nhận được Bằng Tốt nghiệp Trung học của tỉnh bang Quebec. Trẻ em tại Quebec bắt buộc phải học bằng tiếng Pháp trừ một số trường hợp cụ thể, riêng học sinh quốc tế sẽ được học bằng tiếng Anh tại các trường tiếng Anh.
Sau khi tốt nghiệp trung học tại Quebec, sinh viên sẽ học tiếp 2 năm dự bị đại học tại các trường cao đẳng (CEGEP) trước khi chuyển tiếp chương trình đại học 3 hoặc 4 năm (tùy theo từng chuyên ngành) tại các trường đại học tại tỉnh Quebec. Hoặc sinh viên sẽ học thẳng luôn 3 năm chương trình đào tạo nghề tại các trường cao đẳng (CEGEP) và sau đó ra đi làm.
Giáo dục bậc cao tại Canada
Chính quyền từng tiểu bang có trách nhiệm quản lý hệ thống giáo dục bậc cao tại tiểu bang của mình. Các chính quyền này cung cấp tài chính cho các trường (đại học, học viện, cao đẳng) công lập trực thuộc tiểu bang do mình quản lý. Số tiền còn lại được lấy từ tiền học phí, nghiên cứu và chính quyền liên bang để hỗ trợ cho sự hoạt động của các trường.
Hầu hết các trường bậc cao (sau cấp 3) đều có quyền cấp bằng cho sinh viên theo học (cao đẳng, đại học). Nhìn chung, các trường đại học tại Canada sẽ phát bằng đại học, thạc sỹ, và tiến sỹ cho sinh viên tham gia khóa học. Trong khi đó các trường cao đẳng tập trung vào đào tạo nghề, các chứng chỉ hoặc bằng cấp cao đẳng cho sinh viên. Tuy nhiên, một số trường cao đẳng bậc cao có thể cấp bằng đại học cho sinh viên trong trường.
Một điều thú vị đối với các trường đại học tại Canada là mỗi một trường đại học tại Canada đều có thẩm quyền tự quyết định được giáo trình giảng dạy cũng như các mặt học thuật khác của nhà trường và luôn đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng cao trên thế giới, điều đó khiến rất nhiều các trường đại học, cao đẳng tại Canada được công nhận bởi các tổ chức quốc tế như AACSB, EQUIS, AMBA. Hầu hết các trường đại học lớn của Canada đều mang tên các tiểu bang hoặc thành phố lớn thuộc tiểu bang đó. Những trường đại học danh tiếng này luôn luôn có số lượng sinh viên đăng ký rất lớn và sự cạnh tranh cao đến từ các nơi khác nhau trên thế giới. Chẳng hạn số lượng sinh viên đăng ký tại trường đại học tiểu bang British Columbia năm học 2014 lên tới 58.284 sinh viên với 519 triệu đô la tiền nghiên cứu cho 8.158 dự án. Điều này giúp đảm bảo sự học tập và nghiên cứu có chất lượng cao và giúp sinh viên tốt nghiệp tại bất kỳ trường nào bên Canada cũng đều được các nhà tuyển dụng chào đón trên toàn thế giới. Tùy thuộc vào từng ngành học mà có thời gian khóa học khác nhau, thông thường kéo dài từ 3 đên 7 năm để lấy bằng đại học. Đối với hệ cao đẳng, thời gian để tốt nghiệp là 2 đến 3 năm tùy thuộc chuyên ngành.
Đối với các du học sinh có đam mê nghiên cứu hoặc theo đuổi một bằng cấp tiên tiến hay thay đổi chuyên ngành cập nhật kiến thức mới, Canada là một nơi lý tưởng để thực hiện điều này. Với rất nhiều những hỗ trợ từ các giáo sư đầu ngành tại Canada cùng với khoản tiền trợ cấp nghiên cứu dồi dào của Chính phủ Liên bang cũng như của nhà trường, sinh viên sẽ có điều kiện để thực hiện các dự án nghiên cứu của riêng mình. Sự tận tình của con người Canada là chìa khóa dẫn đến thành công. Hơn thế nữa, điều kiện làm việc và nghiên cứu ở Canada được đánh giá là tốt nhất trên thế giới khiến cho đây trở thành một địa điểm đến của rất nhiều những tài năng trong lĩnh vực nghiên cứu như điện tử, vũ trụ, khoa học y tế, thực phẩm, dầu lửa, hóa học hay dược phẩm. Mặc dù vậy, các bạn du học sinh tương lai của Canada cần chú ý một điểm đó là yêu cầu nhập học. Vì các trường đại học tại Canada luôn được biết đến là những trường có chất lượng học tập hàng đầu trên thế giới nên yêu cầu nhập học là rất cao. Các bạn cần chuẩn bị bộ hồ sơ nhập học thật ấn tượng, với các thành tích học tập xuất sắc để có thể tham gia nộp hồ sơ vào các trường đại học hàng đầu tại đây. Chẳng hạn các bạn nên chuẩn bị một số nghiên cứu, tài liệu được thực hiện bởi chính các bạn về chủ đề bạn định học tại Canada giúp nhà trường hiểu rõ về khả năng của bạn và giúp cho việc nộp hồ sơ được thành công. Các trường Canada luôn có phương thức giảng dạy dựa trên lý thuyết và theo sau đó là thực hành áp dụng ra bên ngoài. Vì vậy, các bạn sinh viên cần lưu ý nắm chắc lý thuyết trước khi bắt tay vào việc thực hành.
Về cơ bản, hệ thống giáo dục Canada giúp cho sinh viên có cơ hội được học và làm quen với môi trường thực tế cao trong khi luôn đảm bảo khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân trong trường. Hơn nữa, hệ thống giáo dục Canada liên kết với rất nhiều các học viện khác trên thế giới giúp chia sẻ hiểu biết và công trình nghiên cứu của sinh viên và mở mang khả năng ứng dụng cao.